جغرافیا چطور روی تکامل فرهنگی اثر می‌گذارد؟
همان‌طور که گونه‌های متفاوت حیات مسیرهای تکاملی متفاوتی را طی می‌کنند، فرهنگ‌ها هم مسیرهای متفاوتی را در تکامل فرهنگیشان دنبال می‌کنند. جرد دایموند می‌گوید در دنیای فرهنگ و تکامل فرهنگی…
تاریخ جغرافی و اقتصاد کلان
ما کنجکاویم که بدانیم چرا دنیا این شکلی است؟ جهان به عنوان یک سیستم چطور کار می‌کند و چرا اینطور کار می‌کند برای همین هم سراغ تاریخ و جغرافیا و اقتصاد کلان می‌رویم.
آدمیزاد چه بلایی سر موجودات زنده‌ی زمین آورد؟
اهلی کردن حیوانات، کاری که آدمیزاد برای بقای خودش کرد، چگونگی حیات برای موجودات و گیاهان رو در کل زمین تغییر داد و طبق گزارش‌هایی که در سالهای اخیر منتشر…
داستان هنگ کنگ چیه؟
داستان هنگ کنگ و رابطه چین و هنگ کنگ خیلی جالبه. هنگ کنگ امروز یکی از بزرگترین بنادر تجاری دنیاست. یک مرکز بزرگ تولید ثروته. امید به زندگی توش خیلی…
روایت یک شبه پولدار شدن
عبارت “ثروتمندشدن سریع” تقریبا گوش همه رو تیز می‌کنه. هیچ کاری نکنیم و پولدار بشیم؟ این دقیقا همون وسوسه و وعده‌ایه که شرکت‌های هرمی سال‌هاست باهاش مشتریان خودشون رو فریب…
چین کمونیست چطور سرمایه‌داری شد؟
چین یکی از شگفتی‌های این چند دهه‌ی گذشته است. مخصوصا رشد اقتصادش. برای ما که امروز چین رو بالای جدول اقتصاد دنیا می‌بینیم سخته که باور کنیم که چین تا…
تاریخ اصفهان: شاه عباس صفوی که بود و چه کرد؟
یکی از این شاهان مهم و موثر قرن ۱۶ و عصر مدرن در ایران شاه عباس صفوی بود. شاه عباس چه جوری ایران رو از تسخیر امپراتوری‌های دور و برش…
تاریخ عصر مدرن: قرن شونزدهم در ایران و دنیا چه خبر بود؟
سالهای ۱۵۰۰ رو در دنیا می‌گن آغاز عصر مدرن. در ایران هم همین سال‌هاست که شاه اسماعیل صفوی به قدرت می‌رسه و اون چیزی که ما امروز به نام ایران…
بیانیه بالفور چیه و چرا کشورهای غربی طرفدار اسرائیل هستن؟
بیانیه بالفور چیه؟ بالفور اسم آقاییه که وزیر امور خارجه بریتانیا بود در اوایل قرن بیستم. بیانیه بالفور، بیانیه‌ای رسمیه که همین آقای وزیر در سال ۱۹۱۷ در پایان جنگ…
چی شد جنگ جهانی اول شروع شد؟
اینکه اروپا در آستانه‌ی جنگ جهانی اول چه حالی داشت رو قبلا در کانال یوتیوب بی‌پلاس گفتیم. این رو هم گفتیم که جرقه‌ی شروع جنگ رو ترور ولیعهد امپراطوری اتریش…
اروپا پیش از شروع جنگ بزرگ
کشورهای مختلف اروپا در شروع جنگ جهانی اول چه اوضاعی داشتن؟
جنگ جهانی اول خیلی مرگبار بود. مثل هر جنگ دیگه‌ای شاید. اما دفتر چهار تا امپراطوری رو بست. کشورهای…
کارتل‌های مواد مخدر چطور کار می‌کنن؟
شما اگر رئیس یک کارتل مواد مخدر بودین نیروهاتون رو از کجا پیدا می‌کردین و چطوری مدیریتشون می‌کردین؟ اصلا اقتصاد مواد مخدر چطور کار می‌کنه؟ چرا این همه مبارزه با…
شگفتی‌های ماندگار جنگ بزرگ
۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ اسلحه‌ها ساکت شدن و جنگ بعد از چهار سال و چندماه تموم شد اما تاثیرش تا بعد و تا امروز که بیشتر از صد سال ازش می‌گذره…
جنگ جهانی چطور به امپراتوری عثمانی کشیده شد؟
«ترکیه‌ی افتضاح، در حال فروپاشی، مستهلک و آس و پاس» این توصیف چرچیل است از ترکیه. البته دقیق‌تر توصیف چرچیل است از عثمانی پیش از شروع جنگ اول. چطور عثمانی …
مونوپولی بازی انحصار مالکیت
یکی از محبوب‌ترین بازی‌های تخته‌ای یا Board Game همه‌ی اعصار، بازی مونوپولی است؛ یک بازی اقتصادی که در آن شرکت‌کننده‌ها هرکدام با یک سرمایه‌ای شروع به کار می‌کنند و باید…
جزییات اشتباه آلمان – دیوار برلین چطور خراب شد؟ اول کم کم بعد ناگهانی
دیوار برلین چی شد ریخت؟ دیواری که سال‌ها نماد دو پاره بودن و دو قطبی بودن دنیا بود؟ این از اون چیزهاست که خیلی‌ها ممکنه داستانش رو بدونن یا فکر…
تاریخ چین: قرن تحقیر و جنگ‌های تریاک
جنگ سر مواد مخدر همیشه کار کارتل‌هاست؟ نه گاهی پای کشورهای بزرگ و قدرتمند هم وسطه: چین و بریتانیا
برای چین قرن نوزده میلادی قرن تحقیره؟ یکی از مهمترین اتفاقاتش…
بقای دوستانه ترین
خلاصه کتاب بقای دوستانه‌ترین Survival of the Friendliest
چه شد که ما دوام آوردیم و سیاره را تسخیر کردیم؟ حدود ۳۰۰.۰۰۰ سال پیش حداقل چهار نوع «انسان» روی این سیاره…
چین چطور به معجزه اقتصادی جهان تبدیل شد؟
کمتر از ۷۰ سال طول کشید که چین از انزوا خارج بشه و به عنوان یکی از بزرگترین قدرت‌های اقتصادی جهان ظهور کنه. از فقری عظیم به ثروتی هنگفت. چی…
لحظه تاسیس هند
خلاصه کتاب لحظه تاسیس هند India’s Founding Moment
هند کشور شگفت‌انگیزی است. کشوری پهناور با مردمانی که با ده‌ها زبان مختلف صحبت می‌کنند و مذهب‌های متفاوتی که هرکدام پیروان میلیونی…
شاید اقتصاد دنیا دست چین باشد، اما قلب و ذهن مردم دنیا چطور؟
حرف‌های ضد کشور چین و مردمش گوشه و کنار دنیا کم نیست. آپریل ۲۰۲۰ اوایل همه‌گیری در آمریکا دانش‌آموز‌ی مقابل همکلاسی‌هاش از تنفرش نسبت به چینی‌‌ها گفت. خیلی ساده و…
جنگ تریاک؛ نبرد چین و بریتانیا و تولد هنگ کنگ جدید
هنگ کنگ مثل یک کشور مستقل پرچم و پاسپورت و واحد پول خودش رو داره و با این که جزئی از سرزمین اصلی چین نیست ولی می‌دونیم که تحت نظارت…
چرا بریتانیا با بیانیه بالفور از صهیونیست‌‌ها حمایت کرد؟
بالفور اسم آقاییه که وزیر امور خارجه بریتانیا بود در اوایل قرن بیستم. بیانیه بالفور، بیانیه‌ای رسمیه که همین آقای وزیر در سال ۱۹۱۷ در پایان جنگ جهانی اول صادر…
پله بزرگ
خلاصه کتاب پله بزرگ Big Ratchet
ما با شروع یکجانشینی با مشکلاتی روبرو شدیم. چطور خاک را غنی نگه داریم و چطور غذای بیشتری تولید کنیم و مشکلات بیشتر و…
مهمان عربستان، شریک جرم یا رفیق خاشقچی
کتاب عربستان از درون نوشته رابرت لیسی که خلاصه‌ش رو در اپیزود ۶۳ پادکست بی‌پلاس می‌شنویم، کتاب خواندنی و جالبیه. روایت روان و قصه‌گویی خوبی داره. جزئیات رویدادها و نزدیکی…
بازارهای رادیکال
خلاصه کتاب بازارهای رادیکال Radical Markets
نویسندگان کتاب بازارهای رادیکال بحرانی در دنیا می‌بینند که سه جزء اصلی دارد. اول، افزایش نابرابری در کشورهای ثروتمند. دوم، کاهش نرخ رشد اقتصادی،…
عربستان چطور به آل سعود رسید و اردن به هاشمی‌ها
عربستان کشوری تاثیرگذاری در منطقه و در جهان اسلامه با حکومتی پادشاهی و موروثی. برای شناخت بهتر عربستان فعلی، باید یکصد و ده سال در تاریخ به عقب برگردیم و…
عربستان از درون
خلاصه کتاب عربستان از درون Inside the Kingdom
عربستان سعودی کشوری است که بر پایه‌های نظام قبیله‌ای و سنتی شکل گرفته اما بر خلاف انتظار توانسته در دنیای امروز به…
چطور یک اخترفیزیکدان بر مذاکرات چین و امریکا اثر گذاشت؟
فنگ لی‌ژی از چهره‌های الهام بخش مخالفان دولت چین و فعال حقوق بشر بود. پس از کشتار میدان تیان‌آن‌من، فنگ لی‌ژی به سفارت آمریکا در چین پناهنده شد. خیلی زود…
درهای بسته تجارت با چین و راه دراز تا دنیای نو
در آغاز قرن نوزدهم چین از قافله پیشرفت، مخصوصاً پیشرفت صنعتی و کشاورزی، حسابی عقب مانده بود. اما نمی‌توانست این عقب‌ماندگی را ببیند. در نتیجه روابطش را با دنیای بیرون…
خاستگاه ثروت
خلاصه کتاب خاستگاه ثروت The Origin Of Wealth
ثروت از کجا می‌آید؟ چطور زور بازوهایمان و دانشی که در سر داریم به خلق ثروت منجر می‌شود؟ چرا دنیا در طول…
چین
خلاصه کتاب چین On China
چین چه جور کشوریه؟ چه رابطه‌ای با دنیا داره؟ فرهنگ چینی رابطه‌ی خودش و بقیه‌ی دنیا رو چطور می‌بینه؟
چرا کتاب چین را پیشنهاد می‌کنیم؟…
جنایتکاران سالهای پیری را چطور می‌گذرانند؟
کتاب مقبره‌ی لنین علاوه بر گزارش تحولات سالهای آخر نظام شوروی، تصویر آدم‌های مختلفی را از نمای نزدیک نشان می‌دهد. یکی از این چهره‌ها «لازار کاگانوویچ» است؛ تنها کسی از…
چرا ادیسون در گینه نو به دنیا نیامد؟
اگه نگاه کنیم به نقشه‌ی جغرافیایی اختراعات بشر و به ازای هر اختراعی که در یک محدوده‌ی جغرافیایی انجام شده یک گیلاس بذاریم توی اون منطقه، اوراسیا یک درخت پربار…
اطمینان دارم که تاریخ، دیر یا زود و ناگزیر غبار را از چهره‌ی من پاک خواهد کرد
گورباچف از بوخارین اعاده‌ی حیثیت کرد. پنجاه سال بعد از اینکه استالین دستور اعدام بوخارین را صادر کرده بود. اما گورباچوف با اعاده‌ی حیثیت از بوخارین به دنبال چه هدفی…
روایت تکرارشونده شرکت‌های هرمی
از روایت‌هایی که چندوقت یک بار در شکل‌های گوناگون فراگیر می‌شود امکان ثروتمند شدن سریع و یک شبه ره صد ساله رفتن است. احتمالا در دوره‌ای از زندگی درگیر یکی…
روایت‌هایی درباره شغل و کار از عهد باستان تا دنیای مدرن
لیست شغل‌هایی که تا ۱۰ سال آینده نابود میشن رو دیدید، شغل‌های رو به افول؟ اگه یک گشتی در اینترنت بزنین لیست‌های زیادی با این موضوع پیدا می‌کنید. همه این…
ترس از تکنولوژی: ماشینها می‌آیند تا جای ما را بگیرند!
حتماً اسم ماشین‌های خودران را شنیده‌اید. این ماشینها امروز در صدر اخبار دنیای تکنولوژی هستند. گوگل و تسلا هم بر سر این ماشینها رقابت خیلی تنگاتنگی دارند. اما از بین…
قصه حباب‌هایی که می‌ترکند
حتما شنیدین که می‌گن افزایش قیمت سکه و ارز حبابه، با معرفی بیت‌کوین هم گروهی گفتند که رشد قیمتش یک حباب است. اما این حباب چیه؟ اولین حباب اقتصادی چی…
تجارت تنباکو چه ارتباطی با جنبش مشروطه دارد؟
در اپیزود ۳۴ پادکست بی‌پلاس خلاصه کتاب «ایران جامعه کوتاه مدت» راشنیدیم. کاتوزیان نویسنده کتاب، دوتا از عوامل و پایه‌های کوتاه مدت بودن جامعه‌ی ایران را «بی‌اعتباربودن جان و مال…
سایکس پیکو و جغرافیای جدید برای خاورمیانه
داعش در پیش‌روی‌هایش در سوریه و عراق از پایان قرارداد سایکس پیکو حرف می‌زد و ابوبکر بغدادی می‌خواست آخرین میخ را بر تابوت این قرارداد بکوبد. این تصویر وقتی عجیب…
گمشده در ترجمه
نویسنده: عباس سیدین
دو مسیر در خواندن تاریخ
وقتی به تاریخ نگاه می‌کنیم گاهی آن را به صورت خط پیوسته‌ای از روابط علت و معلولی می‌بینیم. یک اتفاق باعث روی…
اقتصاد روایی
خلاصه کتاب اقتصاد روایی (Narrative economics)
تا امروز تقریباً تمام توجه علم اقتصاد بر این بوده که از دل آمار و اطلاعات مدل‌هایی را برای توضیح و تبیین و پیش‌بینی…
خانه دایی یوسف؛ تاریخ در همین نزدیکی‌ها
در اپیزودهای مجمع‌الجزایر گولاگ و مقبره‌ی لنین پادکست بی‌پلاس درباره‌ی بخشی از تاریخ قرن بیستم در کشور شوروی شنیدیم. این تکه از تاریخ به چندین دلیل برایم جذاب است. یکی…