برای تغییر دکوراسیون خانه ظاهراً دیگر لازم نیست از یک طراح داخلی کمک بگیریم. فقط کافی است در اینستاگرام بگردیم و دنیای عظیمی از طراحی را جلوی چشممان داشته باشیم. این تغییر بزرگی برای صنعت طراحی است؛ صنعتی ۱۰ میلیارد دلاری که یک اپلیکیشن آن را زیر و رو کرده.
نویسنده: عباس سیدین
امروز اینستاگرام بهترین محل برای عرضه و معرفی طراحیهای مختلف است. برخلاف فیسبوک و توییتر، اصلاً کل کار و هدف اینستاگرام دور عکس و تصویر میگردد. یک پروفایل خوب اینستاگرام مثل یک نمایشگاه دائمی برای طراحان است. نه فقط خود آثار یا آثار تازه بلکه سبک و حال و هوا و تحول و رشد کاری طراح را میتوان در صفحهی اینستاگرامش دید.
اینستاگرام سرعت تحول و همینطور مدل کسبوکار طراحی داخلی را عوض کرده. خانهها و اتاقهای نشیمن ما به دو دورهی قبل و بعد از اینستاگرام تقسیم میشوند. از طرف دیگر اپلیکیشن اینستاگرام پر است از تقلید و کپی کاری و از طرف دیگر رقابت شدیدی بر سر جلب توجه مصرفکنندهها ایجاد کرده که در آن طراحیها خیلی به هم شبیه شدهاند.
نسل تازهی طراحان
در کنار این تحولات یک نسل کاملاً نو از طراحان از طریق اینستاگرام خود را معرفی کردهاند که فقط با چند کلیک به میلیونها مشتری بالقوه دسترسی دارند. این باعث شده که روند کار و رشد و ترقی طراحان هم عوض شود.
تا پیش از اینستاگرام یک طراح جوان قبل از اینکه بتواند مستقل شود باید مدت زیادی را در یکی از شرکتها و دفترهای طراحی بزرگ کار میکرد، شبکهی مشتریانش را از طریق معرفی نفر به نفر و به صورت تدریجی با کسب اعتبار پیدا میکرد و سروشکل میداد.
طراحهای بزرگ و نشریات طراحی داخلی و صنعت فشن به صورت از بالا به پایین روندها و مدهای طراحی را ایجاد میکردند؛ مجلههایی مثل Vogue، Elle یا Harper’s Bazaar . تا قبل از هزارهی جدید مدها و روندهای طراحی مثلاً در امریکا هر دهه یا چند دهه یک بار عوض میشدند. مثلاً سبک طراحی آشپزخانه یا اتاق نشیمن در دههی ۱۹۸۰ کاملاً با ۱۹۹۰ فرق داشت اما امروز و طی چند سال اخیر طراحیها و مدها هر سال و هر فصل عوض میشوند.
این سرعت و شتاب منطق عجیب و دایرهای هم دارد. مردم چیزهایی را که در اینستاگرام میبینند دوست دارند، و چیزهایی روی اینستاگرام محبوب میشوند که مردم آنها را دوست دارند.
همه طراحی داخلی میخواهند
به جز شتاب و سرعت تغییر در طراحیها، حجم و میزان مصرف طراحی هم زیاد شده. یک دانشجو و کارآموز طراحی داخلی یا طراحی لباس، هم کار و تمرین خودش را به شکل تازهای درک میکند و هم منابع الهامش عوض شده. طراحهای جوان تشویق میشوند تا از اینستاگرام استفاده کنند و خودشان را در جریان روندها و تغییرهای دنیای طراحی نگه دارند و از طرف دیگر با کمک اینستاگرام یک نمایشگاه دائمی از آثارشان و پیشرفت و تحول کارشان جلوی چشم همه بسازند.
این تغییر رفتار فقط به تولیدکنندههای طراحی و دیزاین محدود نمیشود. عادتها و روش برخورد مصرفکنندهها هم تغییر کرده. یکی از این تغییرات یکدست شدن سلیقهی مخاطبها است و شکل گرفتن یک سلیقهی مشخص. با شروع یک مد و روند جدید آدمها ناگهان و به شدت در معرض انواع طراحیهای مختلف در آن سبک و مد تازه قرار میگیرند طوری که چشم و ذهنشان از آن پر میشود.
قصه اینستاگرام را در اپیزود ۶۱ پادکست بیپلاس بشنوید خلاصه کتاب بدون فیلتر داستان اینستاگرام
دنیای قشنگ نو در طراحی داخلی
گاهی از این تغییرات به عنوان دموکراتیک کردن طراحی اسم میبرند اما این روند مشکلات خودش را هم دارد. طراحی داخلی زمینهی کاری با سابقهای است که روشها و سنتهایی در دل خودش داشته. یک دانشجو یا کارآموز سالها وقت صرف مطالعه و بررسی فضا و رنگ و روانشناسی میکرد تا بفهمد چطور یک اتاق منسجم شکل میگیرد و چطور میتوان خواستهها و نیازهای یک مشتری را به شکلی زیبا در طراحی تفسیر کرد و ساخت؛ و البته مثل هر صنعت و شغل دیگری بعضیها در کارشان بهتر از بقیه بودند.
اما از آنجا که کنترل کپیرایت تصاویر در اینستاگرام به این سادگیها نیست، گاهی من بیننده نمیتوانم بدانم و بفهمم این طراحی زیبا و دلپذیری که میبینم را یک طراح ساخته یا یک اینفلوئنسر. سرقت و کپیکاری شدیداً در اقتصاد اینفلوئنسری رواج دارد و طراحی داخلی هم از آن مستثنا نیست. در واقع هم انبوه آدمهایی که دارند فید اینستاگرامشان را مرور میکنند برایشان مهم نیست که این تصویر از کجا آمده. فقط این مهم است که تصویر زیبایی باشد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
منبع اصلی یادداشت: