اصلاح نگاه به خواب یک مطالبه‌ی اجتماعی است

وقتی فرهنگ و جامعه خوابیدن را مترادف با تنبلی بداند، سختی می‌شود از اصلاح الگوهای فردی خواب حرف بزنیم

چرا می خوابیم متیو واکر

ما هم از نظر فردی و هم از نظر اجتماعی آن‌قدر که باید به مساله‌ی خواب اهمیت نداده‌ایم. این یکی از حرف‌های اصلی و اساسی کتاب «چرا می‌خوابیم» است که در اپیزود ۴۸ پادکست بی‌پلاس تعریف کردیم. متیو واکر نویسنده کتاب می‌گوید یک دلیلش این است که تا الان دانش خیلی زیادی درباره‌ی خواب نداشته‌ایم؛ اما حالا دیگر این‌طور نیست. حالا می‌دانیم که خواب چه اهمیتی دارد و باید آن را جدی بگیریم. اصلاً دلیل نوشتن کتاب «چرا می‌خوابیم» این بود که توجه‌ها را به اهمیت این مساله جلب کنم؛ چون اوضاع اصلاً خوب نیست!

نویسنده: عباس سیدین

خواب نشانه تنبلی است؟

متیو واکر توضیح می‌دهد که وقتی به روند تحولات و سازمان‌دهی اجتماعی نگاه می‌کنیم می‌بینیم خواب انگار اصلاً جایی در این میانه نداشته. نویسنده دو روند همزمان را معرفی می‌کند:

  • اول اینکه با آمار و ارقام نشان می‌دهد که ساعت کار مدارس و ادارات مدام عقب رفته.
  • دوم اینکه خواب در فرهنگ کاری و در کلیت فرهنگ به عنصری اضافی و کم‌ارزش و مساوی تنبلی تبدیل شده. در فرهنگ کاری و سازمانی این فکر و تصویر جا افتاده که کار یک جنگ و تلاش همه‌جانبه است، که هست. و اینکه ما جنگجوهایی خستگی‌ناپذیریم، که در واقع نیستیم. در این تصویر ساعت کار زیاد و فشرده نشانه‌ی توانایی و قدرت است؛ پس در نتیجه خواب به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نشانه‌های خستگی نماد ضعف است.

متیو واکر می‌گوید این فرهنگ نه تنها غلط است و به افراد آسیب می‌رساند، بلکه اصلاً از نظر اقتصادی هم به ضرر ما است. او به طور مفصل توضیح می‌دهد که کارمندی که خواب کافی داشته باشد چقدر می‌تواند موثرتر و مفیدتر باشد و همین‌طور نشانه‌هایی را معرفی می‌کند که ظاهراً بعضی شرکت‌ها به تدریج دارند به این اهمیت خواب آگاه می‌شوند.

بچه‌های خواب‌آلود

این نگاه به مساله‌ی خواب باعث شده که ساعت کاری مدارس هم مدام زودتر و زودتر شروع شود. این تغییر خودش را در عملکرد درسی و همین‌طور رفتاری بچه‌ها و نوجوان‌ها نشان می‌دهد. این تغییر تدریجی ساعت شروع مدارس را بگذارید کنار پدیده‌ی اختلال توجه و تمرکز که بین بچه‌ها و نوجوان‌ها خیلی شایع شده. نویسنده‌ی کتاب «چرا می‌خوابیم» جایی در کتاب می‌گوید به نظر من بخش عمده‌ای از این بچه‌ها هیچ اختلال توجه و تمرکزی ندارند، فقط به صورت مزمن کم خواب هستند و دارند از کم‌خوابی رنج می‌برند. این کم خوابی خود را در رفتار و عملکرد بچه‌ها نشان می‌دهد. در متن اپیزود گفتیم که متیو واکر خیلی به دقت علمی پایبند است؛ پس شنیدن این حرف از آقای واکر دردناک بودن آن را دو چندان می‌کند.

تکنولوژی نابه‌کار

یکی از دلایل دیگری که متیو واکر برای تغییر وضعیت خواب ما معرفی می‌کند تغییرات تکنولوژیک است که از زمان ابداع چراغ‌های روشنایی شروع شده و بعد به لامپ‌های الکتریکی رسیده و حالا با LED و اسکرین‌های انواع ابزارهای دیجیتال به وضع ویرانگری رسیده.

راه‌حل‌های تدریجی و واقع‌بینانه

یکی دیگر از فضایل آقای متیو واکر این است که در برابر مشکلات به راه‌حل‌های آرمانی و غیر واقع‌بینانه متوسل نمی‌شود. او راه حل این مشکلات را در تغییر نگاه ما در سطح اجتماعی به مساله‌ی خواب می‌داند و همان‌طور که گفتیم می‌گوید اصلاً دلیلش برای نوشتن کتاب «چرا می‌خوابیم» همین بوده. او می‌گوید وقتی عموم مردم درباره‌ی خواب و کم‌خوابی آگاه‌تر بشوند، علاوه بر تغییر رفتارهای شخصی، اصلاح نگاه به خواب و اصلاح برنامه‌ریزی‌های اجتماعی می‌تواند به تدریج به یک خواست و مطالبه‌ی اجتماعی تبدیل شود. متیو واکر متوجه این نکته هم هست که نمی‌توان در یک حرکت فقط ساعت کاری مدارس را تغییر داد، چون این ساعت مدارس باید با ساعات کاری والدین و رفت‌آمد آنها هم هماهنگی داشته باشد. پس به یک تغییر نگاه همه‌جانبه در سازمان‌دهی اجتماعی نیاز داریم.

در باب تغییرات تکنولوژیک هم او به جای اینکه فرمان به رها کردن تکنولوژی بدهد، باز راه را استفاده از خود تکنولوژی می‌بیند و واقع‌بینانه می‌گوید نمی‌توان تکنولوژی و این ابزارها و اسکرین‌ها را رها کرد. راه حل این است که به دنبال توسعه‌ی تکنولوژی‌هایی باشیم که بتواند به ما در اصلاح رفتارهایمان درباره‌ی مساله‌ی خواب کمک کند.

بیشتر کنجکاوی کنیم
خواب واقعا باعث بهبود عملکرد حافظه می‌شود؟
خواب واقعا باعث بهبود عملکرد حافظه می‌شود؟

خواب چه نقشی در عملکرد حافظه دارد؟ در خواب چه چیزهایی را به حافظه می‌سپریم؟ چرا مهم است که بیشتر بیشتر بخوانید

چطور برنامه ریزی کنیم
چطور برنامه‌ریزی کنیم؟

ما برای برنامه‌ریزی به راهنمایی نیاز داریم. نیر ایال در کتاب ذهن حواس جمع یادمون میده از ابزار و تکنیک‌هایی بیشتر بخوانید

چرا نگاه کردن به صفحه‌ی نمایش الکترونیکی خوابمون رو خراب می‌کنه؟
چرا نگاه کردن به صفحه‌ی نمایش الکترونیکی خوابمان را خراب می‌کند؟

برای یه تعدادی از ما روتین قبل از خواب چنین چیزیه: مسواک می‌زنیم. نخ دندون می‌کشیم. چراغ‌ها رو خاموش می‌کنیم. بیشتر بخوانید

4 نظر برای “اصلاح نگاه به خواب یک مطالبه‌ی اجتماعی است

  1. کتاب کی، مطالب جالبی در مورد خواب و چرت زدن داره که تو این کتاب به تفصیل ازشون می گه.

  2. یکی از مفیدترین کتابهایی که تا به حال می تونستم بخوانم.
    کاربردی و علمی از نویسنده ای واقعگرا و بسیار توانا که بدون تحقیق و بررسی هیچ ادعایی نداره ومستند حرف میزنه و حدسیات تا جای ممکن پرهیز می کنه!!!
    حتما خواندن این کتاب را توصیه می کنم.

  3. کتاب” چرا می خوابیم” یکی از مفیدترین کتابهایی که تا به حال می تونستم بخوانم.
    کاربردی و علمی از نویسنده ای واقعگرا و بسیار توانا که بدون تحقیق و بررسی هیچ ادعایی نداره ومستند حرف میزنه و حدسیات تا جای ممکن پرهیز می کنه!!!
    حتما خواندن این کتاب را توصیه می کنم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *